Andere koers met het nieuwe steunpakket: biedt kansen voor reorganisatie

Op 31 mei 2020 loopt de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW)  af. Werkgevers hebben dan drie maanden compensatie voor hun loonkosten ontvangen, als onderdeel van een breder pakket steunmaatregelen van de overheid ten tijde van deze coronacrisis. Doel van de maatregelen was duidelijk: behoud van de werkgelegenheid. Dit doel lijkt de overheid nog steeds voor ogen te hebben. Waarschijnlijk wordt dat doel vanaf 1 juni wel op een andere manier gestimuleerd als de nieuwe noodmaatregel van start gaat.

Sombere verwachtingen

Naar verluidt worden 2,1 miljoen Nederlanders op dit moment financieel gesteund door de overheid. Daarvan zijn 1,8 miljoen werknemers, die hun salaris deels van de overheid ontvangen. Ondanks dat de maatregelen sinds 11 mei jl. zijn versoepeld, waardoor contactberoepen weer uitgevoerd mogen worden en de horeca binnenkort mondjesmaat open mag, is de verwachting voor veel bedrijven de komende maanden allerminst positief. Omdat de coronacrisis nog niet voorbij is en om ervoor te zorgen dat ondernemingen blijven overleven, komt er vanaf 1 juni een nieuw steunpakket met aangepaste voorwaarden.

Tot 31 mei: ontslagboete

Een verplichting van de werkgever die aanspraak maakte op de NOW was dat hij geen verzoek zou doen tot opzegging van de arbeidsovereenkomst op bedrijfseconomische gronden. Als de werkgever dat wel zou doen, was hij een ontslagboete verschuldigd ter hoogte van 150% van het loon van de betreffende werknemer, ook als het verzoek niet wordt gehonoreerd. Het artikel waarin dat nu nog is vastgelegd, is artikel 13 aanhef en onder sub b van het besluit, dat luidt: 

De wetsverwijzing ziet op opzegging met toestemming van het UWV op grond van bedrijfseconomische redenen. 

Vanaf 1 juni: schrappen van de ontslagboete

Hoe de noodmaatregel per 1 juni aanstaande er precies uit komt te zien, is op dit moment nog niet duidelijk. Op basis van de uitspraken van Minister Koolmees is in ieder geval bekend dat de ontslagboete niet wordt overgenomen in het nieuwe steunpakket.

Op dit moment houden werkgevers de werknemers in dienst, ook als er geen werk meer voor hen voorhanden is. Denk aan de evementenbranche die tot 1 september aanstaande in ieder geval helemaal stil ligt. Maar ook het restaurant waar nu nog niemand gebruik van maakt en straks veel minder dan waarop het personeelsbestand is ingericht. Als die werkgevers hun werknemers in dienst moeten houden terwijl de omzetten (nagenoeg) nihil zijn, vallen zij ongetwijfeld om. Ze gaan failliet of trekken zelf de stekker eruit. Het verbod om werknemers te ontslaan waarvoor geen werk is, wordt daarom niet langer constructief gevonden. Door het schrappen van de ontslagboete krijgen bedrijven de kans om zich aan te passen aan de huidige en toekomstige situatie, aldus de minister. 

Gelijktijdig wordt meer initiatief verwacht van en gelegd bij de werknemer. Zij worden gestimuleerd om elders op zoek te gaan waar wél werkgelegenheid is. De oplossing voor de werknemer kan ook gelegen zijn in het uitoefenen van een andere functie.

Voorwaarden overheidssteun vanaf 1 juni

Waar zijn de werkgevers nog wel aan gebonden als zij aanspraak willen maken op overheidssteun? Vooralsnog lijkt het erop dat er een regeling komt met het oog op het omscholen van werknemers. Die begeleiding van mensen naar ander werk moet eraan bijdragen dat werknemers werk behouden, ondanks dat dat niet perse bij hun huidige werkgever en onder de huidige omstandigheden is. Daarnaast moet het bedrag worden terugbetaald dat de werkgever al heeft ontvangen voor een werknemer die hij later ontslaat op grond van bedrijfseconomische redenen.

Ontslagaanvraag bij het UWV

Als een werkgever zich na 1 juni genoodzaakt ziet om in de loonkosten te snijden door bijvoorbeeld een reorganisatie, dan is het UWV de instantie die die ontslagaanvraag beoordeelt. Het UWV verstrekt de vergunning om een werknemer of werknemers te mogen ontslaan om bedrijfseconomische redenen. Het UWV weegt de belangen van de werkgever en de werknemer af en baseert zich daarbij op omzetcijfers, de onderbouwing van de situatie door de werkgever en of er sprake is van een opzegverbod. Ook kijkt het UWV of de werkgever de werknemer nog kan omscholen of overplaatsen. Alles overwegende en met inachtneming van de wet- en regelgeving, verleent het UWV al dan niet de vergunning. Lees hier meer over ontslag wegens bedrijfseconomische redenen.

Persoonlijk advies?

Op dit moment is het nog afwachten hoe het nieuwe steunpakket er exact komt uit te zien. Naar verwachting weten we dit op zijn vroegst eind deze week. Wilt u advies over uw specifieke situatie en de (on)mogelijkheid van behoud van uw personeelsbestand? Neem dan vrijblijvend contact op met onze arbeidsrechtadvocaten in Hoogeveen en Assen.