Mijn debiteur blijkt niet meer te bestaan: wat zijn de opties?

Je hebt zaken gedaan met een BV die nog niet heeft betaald. Je wilt jouw openstaande rekening incasseren. Bij het incassotraject blijkt de debiteur echter niet meer te bestaan. De BV is ontbonden en uitgeschreven uit het handelsregister van de KvK. Je schuldenaar heeft gebruik gemaakt van een zogenaamde ‘turbo liquidatie’. Wat kun je nu doen? 

Als schuldeiser heb je in deze situatie in de regel drie opties (naast helemaal niets doen, maar dan krijg je je geld natuurlijk nooit):

• Optie 1: verzoek indienen tot heropening van de vereffening
• Optie 2: het faillissement aanvragen
• Optie 3: de bestuurder(s) aansprakelijk stellen

Afhankelijk van de situatie zal de juiste optie gekozen moeten worden. Deze opties gelden alleen voor een BV. Als een eenmanszaak of VOF is opgehouden te bestaan kunnen de eigenaar of vennoten in privé rechtstreeks tot betaling worden aangesproken.

Optie 1: verzoek indienen tot heropening van de vereffening

Dat een BV aan turboliquidatie heeft gedaan, wil niet zeggen dat de BV helemaal verdwenen is. Liquidatie of vereffening wil zeggen dat een BV al haar bezittingen tot geld heeft gemaakt en de schulden daarmee, voor zover mogelijk, heeft afgelost. Mocht nu blijken dat de BV toch nog bezittingen heeft, dan kan op verzoek van de schuldeiser de vereffening worden heropend. Van ‘heropenen’ kan ook sprake zijn als er nog niet eerder is vereffend. De heropening is dus ook mogelijk na een turboliquidatie of opheffing van het faillissement wegens gebrek aan baten.

De heropening kan plaatsvinden in twee gevallen, namelijk:

• als bij de vereffening sprake was van een positief saldo en de schuldeiser onterecht geen uitkering heeft ontvangen;
• als er een (potentiële) bate blijkt te zijn. Een bate kan bestaan uit een belastingteruggave of een debiteurenpost. 

Een schuldeiser beschikt meestal niet over de administratie van de debiteur, waardoor het doorgaans lastig is om te achterhalen of sprake is van een bate. Een vordering van de vennootschap op de bestuurders is ook een reden voor heropening, denk aan een rekening-courantverhouding of een vordering uit hoofde van bestuurdersaansprakelijkheid (bijvoorbeeld voortvloeiende uit een te late deponering van jaarrekening). Dit kan eenvoudig worden achterhaald op basis van de gepubliceerde jaarrekening.

Oordeelt de rechter dat de vennootschap een mogelijke vordering heeft op de bestuurders (of een andere bate), dan herleeft de rechtspersoon voor het afwikkelen van de vereffening en wordt er een vereffenaar benoemd. De rechtspersoon blijft echter ontbonden. Afhankelijk van de aanwezige baten en omvang van de schulden kan een schuldeiser een uitkering tegemoet zien.

Optie 2: het faillissement aanvragen

Een tweede optie is het aanvragen van het faillissement van de ontbonden vennootschap. Uiteraard moet er wel worden voldaan aan de voorwaarden voor het aanvragen van een faillissement.

Wat schiet je daarmee op als schuldeiser? Met het faillissement zelf waarschijnlijk niet zo veel, maar het effect van een faillissementsaanvraag is vaak wel dat de bestuurder van de BV geneigd is om de vordering toch nog te betalen, om faillissement te voorkomen. Voor de eigenaar/directeur van de BV kan het faillissement immers heel vervelend zijn.

Voor een faillissementsaanvraag moet wel sprake zijn van een potentiële bate, zodat de faillissementsaanvraag geen misbruik van recht oplevert. Je moet dus kunnen aantonen dat de curator ergens geld vandaan kan halen. Een mogelijke vordering uit bestuurdersaansprakelijkheid is een bate, zo heeft de rechter al eens geoordeeld. 

Dus het loont om te onderzoeken of faillissementsaanvraag een optie is om alsnog geld van jouw debiteur te ontvangen. Neem contact met ons op voor de mogelijkheden!

Optie 3: bestuurder(s) aansprakelijk stellen

Tot slot kan de bestuurder aansprakelijk worden gesteld op grond van onrechtmatige daad, waardoor de geleden schade op de bestuurder van de BV kan worden verhaald. De bestuurder moet persoonlijk een ernstig verwijt kunnen worden gemaakt. De schuldeiser moet aantonen dat zij schade heeft geleden doordat de bestuurder ten onrechte het vermogen niet heeft vereffend. In sommige situaties heeft een vordering kans van slagen.

Succesvolle vordering op grond van bestuurdersaansprakelijkheid

Een schuldeiser die een bestuurder op grond van onrechtmatige daad aansprak wegens selectieve betaling had succes. De bestuurder had activa verkocht en zichzelf en een aantal schuldeisers betaald. Eén schuldeiser betaalde hij niet. Vervolgens werd de onderneming opgeheven door middel van turboliquidatie. De onbetaalde schuldeiser liet het er niet bij zitten en stelde de bestuurder aansprakelijk. De bestuurder werd door de rechter veroordeeld om de vordering uit eigen zak te betalen.

Advies nodig?

Wil je weten of jouw situatie in aanmerking komt voor een van de genoemde opties? Heb je zaken gedaan met een klant die inmiddels niet meer bestaat door turbo liquidatie? Laat het er niet bij zitten; bel of mail ons en leg je zaak aan ons voor. Wij kunnen je adviseren of het loont om die debiteur aan te pakken. Actio Advocaten is gespecialiseerd in faillissementsrecht, incassorecht en ondernemingsrecht.