Bestuurdersaansprakelijkheid: betalingsopdracht op dag van faillietverklaring

Als een onderneming een onrechtmatige daad pleegt, geldt als hoofdregel dat alleen de onderneming aansprakelijk is voor de schade. In uitzonderingsgevallen kan ook een bestuurder in privé aansprakelijk zijn voor de schade. Hiervoor is nodig dat de bestuurder persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Het Gerechtshof 's-Hertogenbosch heeft recent een interessant arrest gewezen over de bestuurdersaansprakelijkheid van een bestuurder.

Feiten

Een bestuurder heeft op 28 maart 2008 het faillissement aangevraagd van zijn onderneming. In het faillissementsverzoek vraagt de bestuurder aan de rechtbank om het verzoek ‘per omgaand’ en ‘met de hoogste spoed’ te behandelen. Op dezelfde dag geeft de bestuurder een betalingsopdracht aan de bank tot betaling van salarissen voor een bedrag van circa € 40.000,00. De bank heeft de betalingsopdracht vrijwel direct uitgevoerd. Vervolgens wordt nog op dezelfde dag, op 28 maart 2008, het faillissement uitgesproken.

Faillietverklaring heeft terugwerkende kracht

Op grond van artikel 23 Fw werkt de faillietverklaring terug tot 0:00 uur. Dat betekent dat de bestuurder (achteraf) niet bevoegd was om de betalingsopdracht te geven aan de bank. Dan voelt u het wel aankomen: de curator spreekt de bank aan om het bedrag (nogmaals) over te maken, en met succes. De bank heeft dit bedrag uit eigen zak moeten betalen en stelt vervolgens een vordering in om de geleden schade te verhalen op de bestuurder.

Bestuurdersaansprakelijkheid door persoonlijk ernstig verwijt

Het Hof wijst de vordering toe en oordeelt dat sprake is van een persoonlijk ernstig verwijt. De bestuurder heeft een betalingsopdracht gegeven zonder rekening te houden met de mogelijkheid dat het faillissement nog op dezelfde dag zou worden uitgesproken en hij dus, in verband met de terugwerkende kracht van artikel 23 Fw, niet bevoegd was om een betalingsopdracht te geven. De bestuurder had moeten begrijpen dat het risico bestond dat de onderneming niet voor de betalingsopdrachten zou kunnen instaan en geen verhaal zou bieden voor de schade.

De bestuurder is niet altijd aansprakelijk

Niet elke betalingsopdracht die kort voor faillissement wordt gegeven leidt tot bestuurdersaansprakelijkheid. Het hangt af van de concrete omstandigheden van het geval of de bestuurder persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Wordt uw onderneming geconfronteerd met een mogelijk faillissement en wilt u advies over bestuurdersaansprakelijkheid? Neem contact op en maak een afspraak met onze specialisten in Assen of Hoogeveen.