Hoe belangrijk is een handtekening?

We zijn gewend om een handtekening te zetten onder een overeenkomst. Waarom is dat eigenlijk? Is een contract niet geldig zonder handtekening? Of kun je ook mondelinge overeenkomsten sluiten? In deze blog lees je meer over de waarde en geldigheid van een handtekening bij het sluiten van overeenkomsten.

Is een overeenkomst geldig zonder handtekening?

In ons rechtssysteem kunnen bijna alle overeenkomsten mondeling worden gesloten. Een mondelinge overeenkomst is dus bindend. Of het nu gaat over de koop van een bureaustoel, of de koop van een miljoenen kostend schilderij van Pablo Picasso, het kan allemaal mondeling.

Er zijn echter ook uitzonderingen - daar blijven we juristen voor -. De koop van een onroerende zaak (huis) kan alleen maar schriftelijk worden gesloten wanneer er een particuliere partij koopt of verkoopt. Een arbeidsovereenkomst met concurrentiebeding kan alleen maar schriftelijk worden overeengekomen. En het verstrekken van een pandrecht kan alleen maar door middel van een schriftelijke akte.

En laten we niet vergeten dat sinds de opkomst van online shoppen, ook heel veel overeenkomsten elektronisch (of zoals de wet het zegt: op afstand) worden gesloten, zonder dat er een handtekening wordt gezet.

Handtekening als schriftelijk bewijs

Maar waarom moet er dan toch voor alles en nog wat iets op papier komen met een handtekening? Dit is gebruik geworden, omdat een papier met handtekening schriftelijk bewijs van een gemaakte afspraak oplevert. Het is zelfs dwingend bewijs, zegt artikel 157 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Als je dus een overeenkomst kan tonen met de handtekening van de andere partij, is het een stuk gemakkelijker om de rechter te overtuigen dat er een overeenkomst is gesloten.

Is de handtekening wel echt?

Soms werkt dat echter niet. De wederpartij heeft namelijk de mogelijkheid de echtheid van de handtekening te betwisten. Die kan stellen dat het niet zijn handtekening is. Dat verweer komt geregeld voor. Bij Actio heeft een zaak gediend voor een klant die leasecontracten met een bedrijf had afgesloten. Dat bedrijf ging failliet, maar gelukkig had de directeur zich in privé garant gesteld, zodat de leasetermijnen alsnog van de directeur konden worden gevorderd. Alles stond netjes op papier, de handtekening eronder.

Toen betwistte de directeur de handtekening. De rechter stelde hem dan ook in de gelegenheid om bewijs te tonen dat de handtekening niet van hem afkomstig was. Er werd een handtekeningdeskundige benoemd die op basis van andere documenten (rijbewijs, paspoort, brieven) een vergelijking maakte met de handtekeningen op het contract. Gelukkig kwam de deskundige tot het oordeel dat de handtekening ‘met de meest grote waarschijnlijkheid’ van de directeur was. De vordering, zo’n € 110.000,00, werd toegewezen.

Zet afspraken altijd op papier

Ook al is een mondelinge overeenkomst dus bindend, het is belangrijk afspraken altijd goed op papier te zetten, met handtekening. Daarmee kun je veel beter aantonen welke afspraken precies zijn gemaakt.