Verspeel geen rechten, voorkom verjaring
Stilstand is achteruitgang. Of in geval van de wet: stilzitten betekent rechten verliezen. Heb je een vordering op iemand, dan kun je niet oneindig wachten met het sturen van een aanmaning of het starten van een procedure. De wet kent namelijk termijnen waarbinnen je actie moet ondernemen. Die termijnen noemen we de verjaringstermijn. Wat is verjaring en wat moet je doen om verjaring te voorkomen? Daarover gaat deze blog.
Alles over verjaring
Vordering instellen binnen de gestelde verjaringstermijn
Stel: je hebt een auto verkocht aan een particulier, en die heeft nog niet betaald. De factuurtermijn is verstreken, maar er komt geen geld. Hoe lang kun je wachten met het sturen van een aanmaning of het starten van een procedure?
Een verjaringstermijn is niet voor elke vordering hetzelfde. Er gelden verschillende verjaringstermijnen, variërend van een half jaar tot 20 jaar en alles daartussen. Het basisartikel in de wet is artikel 3:306 BW:
De verjaringstermijn in het basisartikel geldt lang niet voor alle vorderingen. De wet bepaalt vaak een andere verjaringstermijn. Zo verjaart de vordering tot uitbetaling van vakantiegeld na twee jaar. Een periodieke vordering zoals huur verjaart na vijf jaar en een vordering uit een gerechtelijk vonnis verjaart na twintig jaar. In het arbeidsrecht gelden meestal kortere verjaringstermijnen van zes maanden.
Voor de verkoop van de auto aan een particulier (consument) uit ons voorbeeld geldt een termijn van twee jaar. Binnen twee jaar moet de verkoper dus aanspraak op de koopprijs hebben gemaakt.
Omdat er zoveel verschillende verjaringstermijnen zijn, is het van belang dat je op tijd maatregelen neemt. Wij kunnen helpen om te bepalen welke termijn van toepassing is en of en wanneer je in actie moet komen om uw rechten niet te verliezen.
Is verjaring te voorkomen?
Om te voorkomen dat de vordering verjaart, is het mogelijk om de verjaringstermijn te verlengen. De juridische term hiervoor is de verjaring stuiten. Door een (correcte) stuiting begint de verjaringstermijn opnieuw te lopen. Gold er een termijn van twee jaar? Dan wordt de verjaringstermijn dus met twee jaar verlengd. Daarna kan er opnieuw een stuiting worden gedaan.
Verjaring stuiten
Hoe kun je een verjaring stuiten? Dat kan op de volgende manieren:
- een ‘daad van rechtsvervolging’, zoals het starten van een procedure of leggen van beslag;
- een schriftelijke aanmaning of schriftelijke mededeling;
- erkenning door de schuldenaar
Het is belangrijk dat een verjaring correct wordt gestuit. Gebeurt dit niet zoals het hoort, dan bestaat het risico dat de vordering ondertussen verjaard is.
Met name bij een schriftelijke mededeling kan er discussie ontstaan over de vraag of de stuiting van de verjaring duidelijk is overgekomen. Daarom gaan we daar dieper op in.
-
Eisen aan de schriftelijke mededeling
Op grond van de wet moet uit de schriftelijke mededeling duidelijk blijken dat de schuldeiser zich ‘ondubbelzinnig zijn recht op nakoming voorbehoudt’. Hieruit blijken twee vereisten: de mededeling moet schriftelijk zijn en de boodschap moet ondubbelzinnig zijn.
-
Duidelijke waarschuwing
Door rechters zijn algemene regels gegeven wanneer de stuiting aan de gestelde vereisten voldoet. De schriftelijke mededeling moet een ‘voldoende duidelijke waarschuwing’ inhouden, dat de schuldeiser ook na het verstrijken van de (aanvankelijke) verjaringstermijn zijn vorderingsrecht behoudt. Dus in de brief moet staan dat je aanspraak blijft maken op de vordering. Uit ons voorbeeld: de autoverkoper moet in de aanmaning duidelijk zetten dat hij betaling van de koopprijs verlangt.
Ook de schuldenaar heeft belang bij een duidelijke, ondubbelzinnige waarschuwing. De schuldenaar kan er dan immers rekening mee houden om gegevens en bewijsmateriaal te bewaren, om zo nodig verweer te voeren tegen de nog in te stellen vordering.
Ook belangrijk: de schuldeiser moet bewijzen dat de schuldenaar de stuitingsbrief heeft ontvangen. Als de schuldenaar ontkent dat hij een brief heeft gehad en er is geen bewijs, dan is de vordering ook verjaard.
-
Formulering, context en overige omstandigheden
Of de mededeling aan de wettelijke eisen van stuiting voldoet, is niet alleen afhankelijk van de letterlijke formulering. De Hoge Raad heeft in oktober 2019 bepaald dat ook de context waarin de mededeling is gedaan van belang is. Daarnaast spelen de overige omstandigheden van het geval een rol bij de beoordeling, zoals mail- of briefwisselingen tussen de partijen.
Uit de samenhang van omstandigheden kan dus een mededeling als rechtsgeldige stuiting gelden, terwijl de mededeling op zichzelf niet per se ondubbelzinnig is geweest. Er wordt dan vanuit gegaan dat de betreffende mededeling niet anders kan worden begrepen, dan een mededeling dat de schuldeiser zijn vordering handhaaft.
Ons advies bij verjaring
Twee dingen zijn belangrijk als het om verjaring gaat:
- agendeer de verschillende verjaringstermijnen die binnen je onderneming gelden, en
- als je vóór het verstrijken van de termijn nog geen actie hebt ingesteld, dan moet je de verjaring stuiten.
Het leerstuk verjaring is lastig en vol met valkuilen. Daarom is het beter op tijd om advies te vragen, dan achteraf spijt te krijgen.
Heb je vragen over het stuiten van een verjaring of andere vragen met betrekking tot het instellen van een vordering? Neem vrijblijvend contact op met een van onze advocaten ondernemingsrecht in Hoogeveen en Assen.
Naar blogverzicht