Het eigendomsvoorbehoud: een wassen neus?

U heeft goederen geleverd. Vervolgens blijft de betaling voor de geleverde producten uit. Er is wel een koopovereenkomst gesloten. Welke haken en ogen zitten hieraan? En hoe zit het met een eigendomsvoorbehoud. In hoeverre blijven de goederen uw eigendom als de afnemer niet betaalt?

Eigendomsvoorbehoud

Als uiteindelijk blijkt dat de koper de koopprijs niet betaalt, kan de leverancier de geleverde zaken terugvorderen. Om dit te kunnen doen moet er wel een eigendomsvoorbehoud zijn bedongen. Het eigendomsvoorbehoud zorgt ervoor dat de eigendom pas overgaat als de koopprijs volledig is betaald. Zonder eigendomsbewijs heeft de koper wel de feitelijke macht over de geleverde goederen, maar nog niet de eigendom. Een eigendomsvoorbehoud ontstaat niet vanzelf. Partijen moeten een eigendomsvoorbehoud contractueel overeenkomen vóór het sluiten van de overeenkomst. Dit kan door het opnemen van een beding in de overeenkomst of middels de algemene voorwaarden. Krijgt u uw geleverde goederen niet betaald, maar u kunt geen eigendomsbewijs tonen? Dan is de kans groot dat bij een faillissement een curator uw eigendomsvoorbehoud niet zal erkennen.

De waarde van het eigendomsvoorbehoud

Het eigendomsvoorbehoud biedt niet altijd de gewenste zekerheid. Als de zaak waarvoor een eigendomsvoorbehoud geldt teniet gaat of verdwijnt, gaat ook het eigendomsvoorbehoud teniet. Zo verliest het eigendomsvoorbehoud haar werking als de goederen worden doorverkocht of als sprake is van vermenging, zaaksvorming of natrekking.

Vermenging

Bij vermenging kan niet meer worden herleid wat de de leverancier heeft geleverd. Stel dat de leverancier een aantal biggen verkoopt onder eigendomsvoorbehoud, die de koper in de stal bij zijn andere biggen plaatst. Menig boer herkent zijn eigen big, maar in zo’n situatie is het lastig om vast te stellen welke big precies onder eigendomsvoorbehoud is geleverd. Tip: de discussie of er sprake is van vermenging van goederen kan worden voorkomen als de leverancier de geleverde zaken, in dit geval de dieren, identificeert met een uniek nummer. Er kan dan eenvoudig worden achterhaald welke zaken van de leverancier afkomstig zijn.

Zaaksvorming

Het eigendomsvoorbehoud biedt evenmin zekerheid als er sprake is van zaaksvorming. In geval van zaaksvorming zijn de geleverde goederen verwerkt tot een nieuw product. Bijvoorbeeld het afgeleverde aluminium waar vervolgens een racefiets van is gemaakt. De leverancier die de partij aluminium leverde, ziet in dat geval door zaaksvorming zijn eigendomsvoorbehoud teniet gaan. Overigens heeft de rechtbank Gelderland (2014) geoordeeld dat geen sprake is van zaaksvorming als een big door het afmesten een varken wordt.

Natrekking

Van natrekking is sprake als de leverancier een brandmeldinstallatie levert welke vervolgens geplatst wordt in de woning. Volgens vaste rechtspraak wordt de eigenaar van het pand eigenaar van de brandmeldinstallatie wanneer deze is aangebracht in de woning.  De leverancier van de brandmeldinstallatie heeft in deze situatie niets meer aan het eigendomsvoorbehoud.

Conclusie

Een eigendomsvoorbehoud biedt een grote mate van zekerheid, maar is in bepaalde situaties een wassen neus. In een aantal van bovengenoemde situaties biedt het vestigen van een stil pandrecht (bij voorbaat) wél de gewenste zekerheid. Actio Advocaten kan u van advies voorzien, toegespitst op uw situatie. Neem vrijblijvend contact met ons op.