Velden zijn niet correct ingevuld

Werknemers observeren, mag dat?

De laatste tijd was de Marple-gate weer veel in het nieuws. De zogenoemde Marple-gate ging over een fraudeonderzoek naar vier ambtenaren in opdracht van de provincie Drenthe. De methoden die het desbetreffende recherchebureau Marple daarvoor gebruikte - gps-bakens onder auto’s en afluisterapparatuur op telefoons- waren nogal omstreden en leidden tot veel ophef.

Verdenking van fraude

Iedere werkgever is wel eens geconfronteerd met bepaalde twijfels over een werknemer. Soms gaan de verdenkingen best ver; de werknemer wordt verdacht van het illegaal verkopen van uw eigendommen, van het sjoemelen met de arbeidstijd of van diefstal. Een verdenking alleen biedt onvoldoende gegronde reden voor het opleggen van sancties. Hoe maakt u uw verdenkingen hard? Wat is daarbij toegestaan? Over dit dilemma wordt veel geprocedeerd.

Omstandigheden waarbij onderzoek is toegestaan

In beginsel is het toegestaan om een werknemer te observeren. Het is echter wel afhankelijk van de concrete omstandigheden en de situatie. Voorzichtigheid is geboden. De rechter zal steeds de belangen van de werkgever en werknemer tegen elkaar afwegen en bekijkt daarbij in ieder geval of:

  • de werkgever een gerechtvaardigd belang had bij observatie;
  • observatie een passend middel was;
  • het doel van de observatie niet met een minder ingrijpend middel te bereiken was.

Verborgen camera’s als uiterste redmiddel geoorloofd

Onder sommige omstandigheden kan het plaatsen van verborgen camera’s op de werkvloer geoorloofd zijn. In een rechtszaak van enige jaren geleden had de werkgever het vermoeden dat één van zijn werknemers zich schuldig maakte aan diefstal en verduistering. De ondernemer had een verborgen videocamera laten plaatsen die gericht was op de kassa. Uit de videobeelden werd duidelijk dat de werknemer zich inderdaad schuldig maakte aan verduistering.  Artikelen werden verkocht zonder dat deze werden aangeslagen. Het geld verdween in de broekzak. De werknemer werd op staande voet ontslagen. In de procedure die volgde beriep de werknemer zich op de schending van zijn recht op privacy. Omdat er in dit geval al sprake was van een concreet vermoeden en de verborgen camera uitsluitend op de kassa (en niet de gehele winkel) was gericht, werd het verweer van de werknemer verworpen.

Flinke vergoeding voor werknemers door ongeoorloofde camera’s

De rechtbank Noord-Nederland behandelde afgelopen 24 februari 2016 een vergelijkbaar geval. Echter kreeg in deze uitspraak de werkgever een tik op de vingers van de rechtbank. De rechtbank oordeelde dat er sprake was van ongeoorloofd cameratoezicht op de werkvloer. De werkgever had camera’s in het kantoor en de showroom van zijn groothandel gehangen. Er was wel eens kasgeld en gereedschap verdwenen. Drie werknemers kwamen voor de rechter en beklaagden zich over de verborgen camera’s. De rechter sprak dat bedrijven zich bij het toepassen van verborgen camera’s wel moeten houden aan alle regels. Verborgen camera's mogen alleen tijdelijk en als uiterst redmiddel worden ingezet. Werknemers moeten daarnaast weten dat er verborgen camera's kunnen worden ingezet op hun werkplek. In dit geval had de werkgever bij het plaatsen van de verborgen camera’s grove steken laten vallen. De rechtbank kende de werknemers een flinke vergoeding toe.

Gevolgen van onrechtmatige observatie

Als de werknemer na de observatie op staande voet is ontslagen en de rechter oordeelt vervolgens dat de (wijze van) observatie niet was toegestaan, houdt het ontslag geen stand. De werkgever moet alsnog het achterstallige loon doorbetalen, vermeerderd met maximaal 50%. Bij onrechtmatige observatie moet de werkgever mogelijk ook nog een schadevergoeding betalen aan de werknemer.

Conclusie

Het mag duidelijk zijn. Als werkgever heeft u niet onbeperkt de ruimte om uw werknemers te (laten) observeren. De aanleiding om een werknemer geheim te (laten) observeren is erg belangrijk. Ook de branche waarin u actief bent speelt mee. U hoeft niet bang te zijn om initiatief te nemen, maar het is verstandig om u goed te laten informeren over geheime observatie van werknemers. Heeft u behoefte aan advies op maat over dit onderwerp? Neem gerust contact met ons op. U kunt altijd een afspraak maken met een van ons kantoor  in Assen of Hoogeveen.



Naar blogverzicht