Failliet? Alles wat je als bestuurder moet weten over de informatieplicht

Als je bedrijf failliet gaat komt er als bestuurder veel op je af. Waar je voor faillissementsdatum vooral te maken had met schuldeisers, de bank en wellicht de Belastingdienst, krijg je na het faillissement ook te maken met de curator. Deze curator, benoemd door de rechtbank, heeft als taak om de oorzaken van het faillissement te onderzoeken, alles van waarde te verkopen om daarmee zo veel mogelijk schuldeisers te voldoen. Om die taken goed uit te kunnen voeren heeft de curator een aantal bevoegdheden. En als bestuurder van een failliete vennootschap heb je verschillende verplichtingen. De belangrijkste verplichting? De inlichtingenplicht.

Artikel 105 Faillissementswet: de inlichtingenplicht

De inlichtingenplicht van een bestuurder in faillissement is vastgelegd in artikel 105 van de Faillissementswet (Fw). Dit wordt ook wel de informatieplicht genoemd. Op grond van dit artikel moet je tijdens het faillissement beschikbaar blijven voor de curator (en de rechter-commissaris en een eventuele commissie van schuldeisers). Ook moet je de curator alle informatie verschaffen die nodig is voor de afwikkeling van het faillissement. Zowel mondeling als schriftelijk en zowel op verzoek als uit eigen beweging.

In de praktijk zal de curator nog op de dag van de uitspraak bij je op de stoep staan en/of je een lijst toesturen van zaken die je ter beschikking moet stellen. Denk hierbij aan de administratie, bankafschriften, de personeelsadministratie, (lopende) contracten en gegevensdragers, zoals laptops en computers.

Wat als je niet aan de inlichtingenplicht voldoet?

In de praktijk zien we vaak dat bestuurders niet altijd zin hebben om mee te werken met de curator. Soms omdat ze gewoonweg te veel aan hun hoofd hebben, maar vaak ook omdat ze bang zijn voor de gevolgen. Maar als je niet voldoet aan de informatieplicht kan dit grote gevolgen hebben. We zetten ze voor je op een rij:

1. Als je niet beschikbaar bent, weigert inlichtingen te geven of opzettelijk verkeerde inlichtingen geeft, pleeg je een strafbaar feit. Op dit feit staat een gevangenisstraf van maximaal een jaar of een geldboete van de derde categorie. De curator kan hiervan aangifte doen.
2. Is er sprake van een ernstige schending van de inlichtingenplicht? Dan kan de curator de rechtbank vragen je een bestuursverbod (van maximaal 5 jaar) op te leggen.
3. Ook mag de curator de rechtbank vragen om je ‘in verzekerde bewaring’ te stellen tot je wel aan de inlichtingenplicht voldoet. In de praktijk word je dan eerst opgeroepen voor verhoor bij de rechter-commissaris. Voldoe je daar niet aan of weiger je tijdens dit verhoor de gevraagde inlichtingen te geven? Dan word je op verzoek van de rechter-commissaris door de politie opgepakt en overgebracht naar het politiebureau of een Huis van Bewaring. Daar kan je vervolgens maximaal 30 dagen worden vastgehouden, tot je je medewerking verleent. Deze periode kan meerdere malen worden verlengd.

Heftige consequenties dus, waarbij de optie van de verzekerde bewaring vaker voorkomt dan de meeste bestuurders denken.    

Een praktijkvoorbeeld

Hoe ver de informatieplicht kan gaan, volgt uit het volgende voorbeeld uit onze eigen praktijk. Een van de advocaten van Actio was benoemd tot curator van een B.V. De bestuurder van die B.V. had ook een eenmanszaak. Er werd tussen die bedrijven over en weer gefactureerd. De curator wilde graag meer inzicht in de geldstromen, omdat het erop leek dat de B.V. alleen maar kosten maakte en de opbrengsten bij de eenmanszaak binnen kwamen. Omdat de administratie van de B.V. ontoereikend was, vroeg de curator de bestuurder om ook delen van de administratie van de eenmanszaak over te leggen. Dit weigerde de bestuurder, ook bij de rechter-commissaris, aangezien de eenmanszaak niet failliet was. De rechter commissaris gaf de bestuurder opdracht die informatie toch aan te leveren. Hij bleef weigeren.

De curator heeft daarop verzocht de bestuurder in verzekerde bewaring te stellen. Dat betekende dus dat de bestuurder opgepakt werd door de politie en in hechtenis werd genomen.

Zijn advocaat legde deze kwestie in hoger beroep voor aan het gerechtshof. Het hof oordeelde ook dat de bestuurder aan dit verzoek van de curator moest meewerken, aangezien:

• de curator moest kunnen controleren of de B.V. nog een vordering had op de eenmanszaak;
• de administratie van de failliete B.V. hierin tekortschoot;
• de bestuurder de enige was die over die informatie beschikte;
• hij zelf verwevenheid had gecreëerd tussen de verschillende entiteiten binnen de groep.

Tips

Zorg dat je tijdens het faillissement bereikbaar en beschikbaar bent voor de curator. Je mag bijvoorbeeld niet naar het buitenland zonder toestemming van de curator. Lever daarnaast de administratie zo snel mogelijk aan, en verstrek ook andere gegevens waarvan jij denkt dat ze van belang kunnen zijn.

Is er sprake van verwevenheid van verschillende ondernemingen binnen een groep? Of vrees je voor bestuurdersaansprakelijkheid? Dan kan het goed zijn om zowel voor als tijdens het faillissement advies in te winnen van een specialist faillissementsrecht.

Vragen over de informatieplicht in faillissement?

Dreig je failliet te gaan of ben je failliet verklaard? En heb je hier vragen over? Neem dan contact op met Actio, wij helpen je graag verder.