Hoe wordt een wet een wet?

Eind vorig jaar ontstond er onrust in verhuurdersland. De reden? De brief die minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) op 9 december naar de Tweede Kamer stuurde. In deze brief ontvouwde de minister verschillende plannen om het middenhuursegment te reguleren. Een van die plannen is het verhogen van de liberalisatiegrens (vanaf 2024). Woningen tot 187 punten (ongeveer € 1.000,-) zouden dan binnen het woningwaarderingsstelsel een maximale huurprijs krijgen.

Ook binnen het arbeidsrecht was het de laatste weken onrustig. Ook daar waren plannen van het kabinet de oorzaak. In hun kamerbrief ‘Werken met en als zelfstandige(n)’ schreven minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) namelijk dat zij de criteria willen gaan aanscherpen op basis waarvan wordt beoordeeld of iemand een dienstverband heeft of zzp’er is.

De laatste weken werden dan ook veel advocatenkantoren platgebeld met vragen van verhuurders, ondernemers en zelfstandigen. Wij ook. Alleen kunnen wij die vragen nog niet beantwoorden. Want een plan of voornemen van een minister is (nog lang) geen wet. Wat we wel kunnen? Onze klanten informeren hoe het werkt. Hoe een plan een wet wordt, lees je dus in dit artikel.

Van plan naar wetsvoorstel

Hoewel ook Tweede Kamerleden een wetsvoorstel kunnen indienen, komen veruit de meeste wetsvoorstellen vanuit het kabinet. Als ministers of staatssecretarissen iets wettelijk willen regelen, kunnen zij hun ambtenaren vragen een wetsvoorstel te maken. Dit doen deze ambtenaren dan in overleg met partijen voor wie het voorstel van belang is, andere (hoge) ambtenaren en de betrokken ministers.

In deze fase vindt er tegenwoordig ook een zogenaamde internetconsultatie plaats. Burgers, bedrijven en overheden krijgen dan via internet informatie over het wetsvoorstel en kunnen suggesties doen om het wetsvoorstel of de uitvoerbaarheid te verbeteren.

Van wetsvoorstel naar wet

Raad van State

Als het wetsvoorstel klaar is, wordt het in de ministerraad besproken. Gaat de ministerraad akkoord met het voorstel? Dan gaat het voor advies naar de Raad van State. De Raad van State controleert of het wetsvoorstel uit te voeren is én of het niet in strijd is met de Grondwet. Het advies van de Raad van State is niet bindend. De betrokken minister moet wel laten weten hoe hij/zij het advies verwerkt in het wetsvoorstel.

Tweede Kamer

Vervolgens gaat het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer. Daar wordt het eerst schriftelijk behandeld in een commissie van specialisten. Daarna volgt een debat met de minister en een stemming. Eerst wordt gestemd over de wijzigingsvoorstellen, daarna over het hele voorstel. Wordt het voorstel aangenomen? Dan gaat het naar de Eerste Kamer.

Eerste Kamer

Ook in de Eerste Kamer wordt het voorstel eerst behandeld door specialisten. Vervolgens komt er een debat en wordt er gestemd. De Eerste Kamer mag het voorstel alleen aannemen of verwerpen, niet wijzigen. Wordt het voorstel aangenomen? Dan moet de wet worden ondertekend door de Koning en de verantwoordelijke minister. Na publicatie in het Staatsblad kan de wet ingaan.

Conclusie: ministers wil is niet altijd wet

Voordat een plan van een minister wet wordt, moet er verschillende hordes worden genomen. In dat proces zijn er vrij veel momenten waarop burgers, bedrijven, lobbyclubs, belangengroepen en andere politici invloed kunnen uitoefenen op het wetsvoorstel. Of de plannen van dit kabinet ook daadwerkelijk het Staatsblad halen, is dus nog maar de vraag.

Actio Advocaten is een advocatenkantoor voor ondernemers. Wil jij antwoord op jouw juridische vraag? Neem dan contact op met onze gespecialiseerde advocaten via 0592-751900 (Assen) of 0528-820030 (Hoogeveen), of vul ons formulier in.